De geschiedenis van WV-HEDW en de oorspronkelijke clubs Wilhelmina Vooruit, Hortus en Eendracht Doet Winnen (EDW), die in 1956 fuseerden tot ‘Wilhelmina Vooruit verenigd met HEDW’, kortweg Wilhelmina Vooruit-HEDW dat al gauw werd afgekort tot WV-HEDW, is vastgelegd in vier kloeke boeken (nog verkrijgbaar, zie hier). Hortus en EDW waren in 1931 al gefuseerd tot HEDW. In deze rubriek delven we af en toe pareltjes op uit het rijke verleden van onze club. 

Wat is de overeenkomst tussen WV-HEDW en Feyenoord? Beide clubs werden opgericht in 1908 onder de naam Wilhelmina. Toen werd gevierd dat Wilhelmina tien jaar koningin was. Omdat er al een voetbalclub Wilhelmina bestond in Den Bosch, opgericht in 1897, moesten beide clubs van de Nederlandsche Voetbalbond (NVB; Pas in 1929, veertig jaar na oprichting, kreeg de NVB het predicaat Koninklijk, werd het dus KNVB) een andere naam kiezen. Ons Wilhelmina werd Wilhelmina Vooruit en Wilhelmina uit Rotterdam werd Feijenoord (toen nog met lange ij). Zowel WV-HEDW als Feyenoord vierden in 2008 het honderdjarig bestaan. Terwijl het jubileumboek van de Rotterdamse grootmacht slechts vier kilo woog, woog onze megalomane eeuwtrilogie maar liefst zeven kilo schoon aan de haak. Waarin een kleine club groot kan zijn!

Maar zo nederig waren de erflaters van WV-HEDW nou ook weer niet. Het hoogst speelde Hortus, , opgericht in 1912. De club begon in de Amsterdamse Volks Voetbal Bond en stootte in 1915 via het kampioenschap van de eerste klasse van de Amsterdamse Voetbal-Bond (AVB) door naar de NVB. Vier jaar later werd Hortus kampioen van de derde klasse E van de grote bond. Opmerkelijk detail, Wilhelmina Vooruit eindigde in diezelfde competitie als laatste met 0 punten en doelcijfers 3-93! Hortus promoveerde naar de tweede klasse, destijds het op één na hoogste voetbalniveau van Nederland. Bobo Lo Brunt van de KNVB herinnerde zich Hortus nog goed. In de jubileumuitgave ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van HEDW schreef hij: “Als de dag van gisteren herinner ik me mijn eerste tocht in De Meer, toen ik o.a. zag waar Hortus haar triomfen vierde. In die dagen was Hortus nl. een club, die er mocht zijn, een sterke tweedeklasser.” In het eerste seizoen in de tweede klasse eindigde Hortus als derde. Het was de hoogste notering op dat niveau. In 1923 degradeerde Hortus naar de derde klasse, waarin het speelde tot de fusie met EDW. 

Ook Wilhelmina Vooruit timmerde tot de invoering van het betaald voetbal in Nederland in 1955 behoorlijk aan de weg. De club speelde in de jaren tien en twintig van de vorige eeuw in de derde klasse van de NVB. In het seizoen 1914-1915,werd Wilhelmina Vooruit zelfs kampioen van die derde klasse met één punt voorsprong op het Amsterdamse DWS. Normaliter betekende dat promotie naar de tweede klasse, maar vanwege de oorlog en de mobilisatie was dat seizoen de promotie- en degradatieregeling buiten werking gesteld. “Je moet maar boffen”, verzuchtte voorzitter Martijn Sajet jaren later. Van 1928 tot ver na de Tweede Wereldoorlog speelde Wilhelmina Vooruit in de vierde klasse met een eenmalig stapje naar beneden, naar de eerste klasse van de AVB in het seizoen 1949-1950. In 1952 promoveerde de club weer naar de derde klasse C KNVB District West 1. In het seizoen 1952-1953 eindigde Wilhelmina Vooruit nog eens als vierde in die klasse. 

EDW speelde van 1921 tot 1929 in de derde klasse. Toen degradeerde de club naar de vierde klasse. Na de fusie met Hortus in 1931 promoveerde HEDW naar de derde klasse, helaas slechts voor een seizoen. Tot de fusie met Wilhelmina Vooruit bivakkeerde HEDW in de vierde klasse. Het jaar na de fusie in 1956 degradeerde WV-HEDW uit de derde klasse, om twee jaar later in 1959 zelfs af te dalen naar de eerste klasse AVB. Van 1968 tot 1972 speelde WV-HEDW weer in de vierde klasse maar in 1972 degradeerde de club opnieuw en bleef daarna tot de opheffing van de afdelingen veroordeeld tot de kelder van het voetbal. 

In 1967 kreeg WV-HEDW voor het eerst een zaterdagelftal. In de jaren zeventig wist de zaterdag 1 nog amper potten te breken in de laagste klassen van de AVB. Eind jaren tachtig was de zaterdag van WV-HEDW nog niet verder opgeklommen dan de eerste klasse AVB. Pas in de jaren negentig werd er echt voortgang geboekt, mede dankzij een invasie van Groninger studenten. In 1995, op de valreep van de opheffing van de KNVB-afdelingen, keerde WV-HEDW terug in de grote bond nadat het kampioenschap van de Hoofdklasse AVB werd veroverd in een onvergetelijke beslissingswedstrijd tegen SDW in Noord: 5-1. Het was het begin van de opmars naar de eerste klasse KNVB, waarin WV na enige ups en downs nog speelt anno 2021-2022. 

P.S. Google Wilhelmina Vooruit en je krijgt: vrouw met grote boezem, zo genoemd naar koningin Wilhelmina of naar een Amsterdamse voetbalclub met deze naam.

Uit het clubblad van de Utrechtse club Hercules (de oude club van onze Niels):

“Het was zo ongeveer medio de dertiger jaren, dat H.M. Koningin Wilhelmina een bezoek bracht aan Amsterdam, bij welke gelegenheid afgevaardigden van vele verenigingen aan H.M. werden voorgesteld. ‘Mannenzangvereniging Stemlust’, roept de voorzitter en een heer treedt naar voren en wordt door H.M. begroet. ‘Jongemannenvereniging Studie en Kunst’, en wederom treedt een heer naar voren. Dan roept de aflezer: ‘Wilhelmina Vooruit!’. Groot was de consternatie en het heeft geruime tijd gevergd H.M. duidelijk te maken, althans zo wordt verteld, dat hier sprake was van een voetbalvereniging. Grappig nietwaar? Er is alleen geen woord van waar.” (Jongens vol illusies en idealen. WV-HEDW 1908-2008, deel 1, p. 43)